Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έρευνα που αφορά στην εξέλιξη των γυναικών εκπαιδευτικών στη διοίκηση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας ...
διεξήγαγε η φιλόλογος του 4ου Γυμνασίου Κατερίνης κα Ευαγγελία Κανάλη.
Η κα Κανάλη πραγματοποίησε την έρευνα στο πλαίσιο της Τοπικής Εκπαιδευτικής Ιστορίας με χρόνο διεξαγωγής της έρευνας το διάστημα 2014-2015. Η μέθοδος που χρησιμοποίησε η φιλόλογος στην έρευνά της ήταν η αναζήτηση, καταγραφή και μελέτη στοιχείων που της παραχώρησε η Δ/νση Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας για το εκπαιδευτικό προσωπικό της και η προφορική συνέντευξη με γυναίκες εκπαιδευτικούς, που άσκησαν ή ασκούν διοίκηση σε σχολικές μονάδες της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας.
Μέσα από την έρευνα διαπιστώνεται πως ενώ οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία του εκπαιδευτικού δυναμικού της Πιερίας, ωστόσο υποεκπροσωπούνται στη διοίκηση των σχολικών μονάδων. Για την ερμηνεία του οξύμωρου αυτού φαινομένου αναλύονται οι βασικές αιτίες για την περιορισμένη διοικητική εξέλιξη των γυναικών εκπαιδευτικών και υπολογίζονται ο συνέπειες για την εκπαίδευση, για τις ίδιες αλλά και για τους μαθητές.
Ακολουθούν μερικά εξαιρετικά ενδιαφέροντα στοιχεία, τα οποία αποτελούν μέρος του συνόλου της έρευνας.
Περισσότερες αριθμητικά αλλά όχι στη διοίκηση
Ειδικότερα, όπως σημειώνει η κα Κανάλη, από το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα έχει σημειωθεί μια σαφής αύξηση της γυναικείας παρουσίας στην εκπαίδευση, η οποία ήταν από τους πρώτους πνευματικούς χώρους που άνοιξε για να δεχθεί τις γυναίκες για εργασία προσφέροντάς τους οικονομική ανεξαρτησία και κοινωνική καταξίωση. Έτσι οι γυναίκες φαίνεται τα τελευταία χρόνια να υπερτερούν αριθμητικά έναντι των αντρών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, με εξαίρεση την Επαγγελματική και Τεχνική Εκπαίδευση. Όμως, ενώ αποτελούν την πλειοψηφία του διδακτικού προσωπικού των σχολικών μονάδων, ο αριθμός αυτών που κατέχουν υψηλές θέσεις στην ιεραρχία της εκπαίδευσης παραμένει μικρός, γεγονός το οποίο υποδηλώνει ότι αντιμετωπίζουν μια «γυάλινη οροφή» δυσκολιών (glass ceiling) που ανακόπτουν την επαγγελματική τους εξέλιξη.
Το οξύμωρο αυτό φαινόμενο της υποεκπροσώπησης των γυναικών σε ανώτερες διευθυντικές θέσεις της εκπαίδευσης, παρόλη την αριθμητική υπεροχή τους στο εκπαιδευτικό επάγγελμα, μελετάται στην έρευνα που διοργάνωσε η φιλόλογος Ευαγγελία Κανάλη στον τομέα διοίκησης της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Πιερίας. Η φιλόλογος πραγματοποίησε την έρευνα στο πλαίσιο της Τοπικής Εκπαιδευτικής Ιστορίας, γιατί κατά την εκπαιδευτική, επιστημονική και ερευνητική της δράση ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την Τοπική Ιστορία και την Ιστορία της Εκπαίδευσης, όπως μαρτυρούν μερικά από τα βιβλία της («Λαογραφικοί Θησαυροί της Πιερικής Γής»,2000/ «Τα παιδία παίζει. Το παιχνίδι στο χώρο και στο χρόνο»,2001/ «Στης ομορφιάς το διάβα»,2008/ «30 Χρόνια Γυμνάσιο Κάτω Μηλιάς», 2011/ «Αγώνες Γλώσσας και Ορθογραφίας Γυμνασίων Πιερίας»2013 κ.α.).
Η μέθοδος που χρησιμοποίησε η φιλόλογος στην έρευνά της ήταν η αναζήτηση, καταγραφή και μελέτη στοιχείων που της παραχώρησε η Δ/νση Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας για το εκπαιδευτικό προσωπικό της και η προφορική συνέντευξη με γυναίκες εκπαιδευτικούς που άσκησαν ή ασκούν διοίκηση σε σχολικές μονάδες της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας. Στη συλλογή στοιχείων απαραίτητων για την έρευνα πολύτιμη βοήθεια η φιλόλογος δήλωσε ότι της πρόσφεραν ο Δ/ντης Δ/νσης Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας κ. Ι. Καζταρίδης, η Προϊσταμένη Εκπ/κων Θεμάτων κ. Ε. Φιλιππά και το προσωπικό της Δ/νσης Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας, γι αυτό και τους ευχαριστεί θερμά.
Η κα Κανάλη διευκρίνισε ότι διερεύνησε ιδιαίτερα την περίοδο 1999/2000 μέχρι 2014/2015, κατά την οποία οι εκπαιδευτικοί διεκδικούν και καταλαμβάνουν διοικητικές θέσεις μετά από την αξιολογική διαδικασία επιλογής τους για διευθυντικές θέσεις από τα Συμβούλια Κρίσεων και όχι με κριτήριο την ιεραρχία που καθορίζεται από τα χρόνια προϋπηρεσίας τους στην εκπαίδευση. Η αναζήτηση, καταγραφή και μελέτη στοιχείων για το εκπαιδευτικό προσωπικό της Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας άρχισε το έτος 2014 , ακολούθησε η στατιστική επεξεργασία και ερμηνεία των ερευνητικών δεδομένων που οδήγησε στη διατύπωση συμπερασμάτων και η έρευνα ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2015, οπότε και έγινε η ανακοίνωση και διάχυση των αποτελεσμάτων της έρευνας.
Θεματικά πεδία της έρευνας-Συμπεράσματα
Βασικό πεδίο της συγκεκριμένης έρευνας αποτελεί η επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών εκπαιδευτικών στη διοίκηση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας. Με στόχο την αποτίμηση των ερευνητικών δεδομένων και τη διατύπωση συμπερασμάτων, αρχικά καταγράφονται τα Γυμνάσια, τα Λύκεια και τα ΕΠΑΛ που λειτουργούσαν στην Πιερία κατά τη χρονική περίοδο 1999 μέχρι 2015, όπου πραγματοποιείται η η έρευνα, αλλά και οι νέες σχολικές μονάδες που ιδρύθηκαν κατά το ίδιο διάστημα και αυτές είναι: α) το 5ο Λύκειο Κατερίνης, το Εσπερινό ΕΠΑΛ Κατερίνης και το ΕΕΕΕΚ Κατερίνης (Ειδικό Εργαστήριο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης) κατά τo σχολικό έτος 2004-2005, β) το ΤΕΕ Ειδικής Αγωγής Κατερίνης κατά το σχολικό έτος 2005-2006, γ) το ΣΕΚ Κατερίνης (Τεχνολογικό Λύκειο - Σχολικό Εργαστηριακό Κέντρο) κατά το σχολικό έτος 2007-2008, δ) το Λύκειο Κορινού και το Λύκειο Κάτω Μηλιάς το 2011.
Στη συνέχεια απεικονίζεται με πίνακες, ραβδογράμματα και γραφήματα η ποσοστιαία αναλογία ανδρών και γυναικών εκπαιδευτικών, που κατέχουν διευθυντικές θέσεις στις σχολικές μονάδες της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας από το σχολικό έτος 1999-2000 μέχρι και το σχολικό έτος 2014-2015. Διαπιστώνεται ότι, ενώ οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία του εκπαιδευτικού δυναμικού της Πιερίας, ωστόσο υποεκπροσωπούνται στη διοίκηση των σχολικών μονάδων. Για την ερμηνεία του οξύμωρου αυτού φαινομένου αναλύονται οι βασικές αιτίες για την περιορισμένη διοικητική εξέλιξη των γυναικών εκπαιδευτικών και υπολογίζονται ο συνέπειες για την εκπαίδευση, για τις ίδιες αλλά και για τους μαθητές. Τα ερευνητικά αυτά δεδομένα για τη σχολική διοίκηση της Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας συγκρίνονται με τα αντίστοιχα στοιχεία που παρουσιάζουν οι διευθύνσεις σχολικών μονάδων γενικότερα της χώρας και διαπιστώνεται ότι η εικόνα είναι περίπου ίδια. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει το ΥΠΕΠΘ για το σχολικό έτος 2006-2007, στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση οι γυναίκες αντιπροσώπευαν το 21% της εκπαιδευτικής ηγεσίας και οι άντρες το 79%. Κάτι ανάλογο ίσχυε και στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, όπου οι γυναίκες αντιπροσώπευαν το 26% και οι άντρες το 74%.
Γράφημα: Διδακτικό προσωπικό Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας κατά το σχολικό έτος 2006-2007

Πηγή : Δ/νση Δ/θμιας Εκπ/σης Πιερίας
Γράφημα: Διδακτικό προσωπικό Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας κατά το σχολικό έτος 2012-2013

Πηγή : Δ/νση Δ/θμιας Εκπ/σης Πιερίας, olympiobima.gr

Η κα Κανάλη πραγματοποίησε την έρευνα στο πλαίσιο της Τοπικής Εκπαιδευτικής Ιστορίας με χρόνο διεξαγωγής της έρευνας το διάστημα 2014-2015. Η μέθοδος που χρησιμοποίησε η φιλόλογος στην έρευνά της ήταν η αναζήτηση, καταγραφή και μελέτη στοιχείων που της παραχώρησε η Δ/νση Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας για το εκπαιδευτικό προσωπικό της και η προφορική συνέντευξη με γυναίκες εκπαιδευτικούς, που άσκησαν ή ασκούν διοίκηση σε σχολικές μονάδες της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας.
Μέσα από την έρευνα διαπιστώνεται πως ενώ οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία του εκπαιδευτικού δυναμικού της Πιερίας, ωστόσο υποεκπροσωπούνται στη διοίκηση των σχολικών μονάδων. Για την ερμηνεία του οξύμωρου αυτού φαινομένου αναλύονται οι βασικές αιτίες για την περιορισμένη διοικητική εξέλιξη των γυναικών εκπαιδευτικών και υπολογίζονται ο συνέπειες για την εκπαίδευση, για τις ίδιες αλλά και για τους μαθητές.
Ακολουθούν μερικά εξαιρετικά ενδιαφέροντα στοιχεία, τα οποία αποτελούν μέρος του συνόλου της έρευνας.
Περισσότερες αριθμητικά αλλά όχι στη διοίκηση
Ειδικότερα, όπως σημειώνει η κα Κανάλη, από το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα έχει σημειωθεί μια σαφής αύξηση της γυναικείας παρουσίας στην εκπαίδευση, η οποία ήταν από τους πρώτους πνευματικούς χώρους που άνοιξε για να δεχθεί τις γυναίκες για εργασία προσφέροντάς τους οικονομική ανεξαρτησία και κοινωνική καταξίωση. Έτσι οι γυναίκες φαίνεται τα τελευταία χρόνια να υπερτερούν αριθμητικά έναντι των αντρών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, με εξαίρεση την Επαγγελματική και Τεχνική Εκπαίδευση. Όμως, ενώ αποτελούν την πλειοψηφία του διδακτικού προσωπικού των σχολικών μονάδων, ο αριθμός αυτών που κατέχουν υψηλές θέσεις στην ιεραρχία της εκπαίδευσης παραμένει μικρός, γεγονός το οποίο υποδηλώνει ότι αντιμετωπίζουν μια «γυάλινη οροφή» δυσκολιών (glass ceiling) που ανακόπτουν την επαγγελματική τους εξέλιξη.
Το οξύμωρο αυτό φαινόμενο της υποεκπροσώπησης των γυναικών σε ανώτερες διευθυντικές θέσεις της εκπαίδευσης, παρόλη την αριθμητική υπεροχή τους στο εκπαιδευτικό επάγγελμα, μελετάται στην έρευνα που διοργάνωσε η φιλόλογος Ευαγγελία Κανάλη στον τομέα διοίκησης της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Πιερίας. Η φιλόλογος πραγματοποίησε την έρευνα στο πλαίσιο της Τοπικής Εκπαιδευτικής Ιστορίας, γιατί κατά την εκπαιδευτική, επιστημονική και ερευνητική της δράση ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την Τοπική Ιστορία και την Ιστορία της Εκπαίδευσης, όπως μαρτυρούν μερικά από τα βιβλία της («Λαογραφικοί Θησαυροί της Πιερικής Γής»,2000/ «Τα παιδία παίζει. Το παιχνίδι στο χώρο και στο χρόνο»,2001/ «Στης ομορφιάς το διάβα»,2008/ «30 Χρόνια Γυμνάσιο Κάτω Μηλιάς», 2011/ «Αγώνες Γλώσσας και Ορθογραφίας Γυμνασίων Πιερίας»2013 κ.α.).
Η μέθοδος που χρησιμοποίησε η φιλόλογος στην έρευνά της ήταν η αναζήτηση, καταγραφή και μελέτη στοιχείων που της παραχώρησε η Δ/νση Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας για το εκπαιδευτικό προσωπικό της και η προφορική συνέντευξη με γυναίκες εκπαιδευτικούς που άσκησαν ή ασκούν διοίκηση σε σχολικές μονάδες της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας. Στη συλλογή στοιχείων απαραίτητων για την έρευνα πολύτιμη βοήθεια η φιλόλογος δήλωσε ότι της πρόσφεραν ο Δ/ντης Δ/νσης Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας κ. Ι. Καζταρίδης, η Προϊσταμένη Εκπ/κων Θεμάτων κ. Ε. Φιλιππά και το προσωπικό της Δ/νσης Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας, γι αυτό και τους ευχαριστεί θερμά.
Η κα Κανάλη διευκρίνισε ότι διερεύνησε ιδιαίτερα την περίοδο 1999/2000 μέχρι 2014/2015, κατά την οποία οι εκπαιδευτικοί διεκδικούν και καταλαμβάνουν διοικητικές θέσεις μετά από την αξιολογική διαδικασία επιλογής τους για διευθυντικές θέσεις από τα Συμβούλια Κρίσεων και όχι με κριτήριο την ιεραρχία που καθορίζεται από τα χρόνια προϋπηρεσίας τους στην εκπαίδευση. Η αναζήτηση, καταγραφή και μελέτη στοιχείων για το εκπαιδευτικό προσωπικό της Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας άρχισε το έτος 2014 , ακολούθησε η στατιστική επεξεργασία και ερμηνεία των ερευνητικών δεδομένων που οδήγησε στη διατύπωση συμπερασμάτων και η έρευνα ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2015, οπότε και έγινε η ανακοίνωση και διάχυση των αποτελεσμάτων της έρευνας.
Θεματικά πεδία της έρευνας-Συμπεράσματα
Βασικό πεδίο της συγκεκριμένης έρευνας αποτελεί η επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών εκπαιδευτικών στη διοίκηση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας. Με στόχο την αποτίμηση των ερευνητικών δεδομένων και τη διατύπωση συμπερασμάτων, αρχικά καταγράφονται τα Γυμνάσια, τα Λύκεια και τα ΕΠΑΛ που λειτουργούσαν στην Πιερία κατά τη χρονική περίοδο 1999 μέχρι 2015, όπου πραγματοποιείται η η έρευνα, αλλά και οι νέες σχολικές μονάδες που ιδρύθηκαν κατά το ίδιο διάστημα και αυτές είναι: α) το 5ο Λύκειο Κατερίνης, το Εσπερινό ΕΠΑΛ Κατερίνης και το ΕΕΕΕΚ Κατερίνης (Ειδικό Εργαστήριο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης) κατά τo σχολικό έτος 2004-2005, β) το ΤΕΕ Ειδικής Αγωγής Κατερίνης κατά το σχολικό έτος 2005-2006, γ) το ΣΕΚ Κατερίνης (Τεχνολογικό Λύκειο - Σχολικό Εργαστηριακό Κέντρο) κατά το σχολικό έτος 2007-2008, δ) το Λύκειο Κορινού και το Λύκειο Κάτω Μηλιάς το 2011.
Στη συνέχεια απεικονίζεται με πίνακες, ραβδογράμματα και γραφήματα η ποσοστιαία αναλογία ανδρών και γυναικών εκπαιδευτικών, που κατέχουν διευθυντικές θέσεις στις σχολικές μονάδες της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας από το σχολικό έτος 1999-2000 μέχρι και το σχολικό έτος 2014-2015. Διαπιστώνεται ότι, ενώ οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία του εκπαιδευτικού δυναμικού της Πιερίας, ωστόσο υποεκπροσωπούνται στη διοίκηση των σχολικών μονάδων. Για την ερμηνεία του οξύμωρου αυτού φαινομένου αναλύονται οι βασικές αιτίες για την περιορισμένη διοικητική εξέλιξη των γυναικών εκπαιδευτικών και υπολογίζονται ο συνέπειες για την εκπαίδευση, για τις ίδιες αλλά και για τους μαθητές. Τα ερευνητικά αυτά δεδομένα για τη σχολική διοίκηση της Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας συγκρίνονται με τα αντίστοιχα στοιχεία που παρουσιάζουν οι διευθύνσεις σχολικών μονάδων γενικότερα της χώρας και διαπιστώνεται ότι η εικόνα είναι περίπου ίδια. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει το ΥΠΕΠΘ για το σχολικό έτος 2006-2007, στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση οι γυναίκες αντιπροσώπευαν το 21% της εκπαιδευτικής ηγεσίας και οι άντρες το 79%. Κάτι ανάλογο ίσχυε και στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, όπου οι γυναίκες αντιπροσώπευαν το 26% και οι άντρες το 74%.
Γράφημα: Διδακτικό προσωπικό Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας κατά το σχολικό έτος 2006-2007

Πηγή : Δ/νση Δ/θμιας Εκπ/σης Πιερίας
Γράφημα: Διδακτικό προσωπικό Β/θμιας Εκπ/σης Πιερίας κατά το σχολικό έτος 2012-2013
Πηγή : Δ/νση Δ/θμιας Εκπ/σης Πιερίας, olympiobima.gr


Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου