Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου 2014

Ο "ελληνικός κώνωπας" και η "ιταλική κάμηλος"

“Έτσι δεν πάει άλλο” (Cosi non va) είναι το σύνθημα της γενικής απεργίας (ακριβέστερα: της πανιταλικής οκτάωρης στάσης εργασίας) που πραγματοποιείται σήμερα Παρασκευή στη χώρα του Matteo Renzi, με συγκεντρώσεις σε 54 πόλεις, κατόπιν πρωτοβουλίας και των τριών εργατικών συνομοσπονδιών της Ιταλίας...


Στο στόχαστρο των συνδικάτων βρίσκονται όχι μόνο οι προβλέψεις του προϋπολογισμού του 2015, αλλά και η περιώνυμη Jobs Act, που επιχειρεί να περιορίσει τη “δυαδικότητα” της ιταλικής αγοράς εργασίας (αυξημένη προστασία για τους εργαζόμενους αορίστου χρόνου, μηδενική για τους συμβασιούχους), με τίμημα όμως την διευκόλυνση των απολύσεων και τον περιορισμό των δικαιωμάτων των μισθωτών κατά τα πρώτα χρόνια της εργασιακής διαδρομής τους.

“Ο συνδυασμός αυτών των δύο σχεδίων δεν ευνοεί ούτε την απασχόληση ούτε τις επιχειρήσεις που θέλουν να επενδύσουν" και αντιπροσωπεύει "ένα μείγμα που προκαλεί αποπληθωρισμό και ύφεση", υποστηρίζει η Susanna Camusso, γενική γραμματέας της αριστερής συνομοσπονδίας CGIL.

Η πρόκληση είναι σημαντική για τον κεντροαριστερό πρωθυπουργό της Ιταλίας Matteo Renzi, καθώς προέρχεται “εξ οικείων” και συνοδεύεται από πολύμηνο εσωκομματικό αντάρτικο, που έχει οδηγήσει σε αλλεπάλληλες προσπάθειες συμβιβασμού με άμβλυνση των “γωνιών” της Jobs Act, την ίδια ώρα που οι κεντροδεξιοί ελάσσονες κυβερνητικοί εταίροι υπό τον Angelino Alfano πιέζουν προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Το θριαμβευτικό 41% που απέσπασε το Δημοκρατικό Κόμμα του Renzi στις ευρωεκλογές (δίνοντάς του αναδρομικά λαϊκή νομιμοποίηση μετά το εσωκομματικό “ανακτορικό πραξικόπημα” που τον έφερε στην εξουσία) φαντάζει ήδη μακρινό και ο 39χρονος υπερφιλόδοξος πρωθυπουργός καθίσταται άλλος ένας “ατυχήσας Μεσσίας”, μετά τον Mario Monti και τον Enrico Letta.

Ο Silvio Berlusconi που καταγγελλόταν από τους μισούς Ιταλούς ότι ευθύνεται για την καθήλωση της χώρας στη στασιμότητα έχει βρεθεί προ πολλού εκτός του κάδρου της εξουσίας, με αποτέλεσμα να αναδεικνύονται καθαρότερα τα “υπαρξιακά ερωτήματα” της Ιταλίας και δη αυτό της σχέσης της με την ευρωζώνη.

“Είναι παράδοξο που το μεγαλύτερο εώς τώρα άλμα μας προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση, δηλ. η νομισματική ένωση, ακολουθήθηκε από στιγμές τόσο μεγάλων αποκλίσεων εντός της Ε.Ε.” παρατήρησε την Πέμπτη ο Ιταλός Πρόεδρος της Δημοκρατίας Giorgio Napolitano στην πρώτη συνάντηση του Ιταλο-Γερμανικού Διαλόγου Υψηλού Επιπέδου στο Τορίνο και υπενθύμισε την “κοινή ευθύνη Γερμανίας και Ιταλίας” για την καταπολέμηση της ύφεσης και του αποπληθωρισμού, σε συνδυασμό με την εξυγίανση των δημοσιονομικών.

Εις μάτην. Μπορεί ο Matteo Renzi να βρήκε την κατανόηση της Christine Lagarde στην συνάντησή τους την Τετάρτη, μπορεί η επικεφαλής του ΔΝΤ να τόνισε ότι οι ιταλικές μεταρρυθμίσεις θα έχουν περιορισμένη χρησιμότητα αν δεν συνοδευτούν από μέτρα υπέρ της ανάπτυξης σε επίπεδο ευρωζώνης, αλλά μέχρι τώρα ο Ιταλός πρωθυπουργός χρεώνεται μόνο το κόστος αντιδημοφιλών μέτρων χωρίς να εξασφαλίζει κάποιο αναπτυξιακό αντιστάθμισμα. Αντιθέτως, επικρέμαται επί της κεφαλής του η δαμόκλειος σπάθη της τρίμηνης παράτασης που έδωσε στη χώρα του και στη Γαλλία η Κομισιόν για την διόρθωση του προϋπολογισμού.

Ο παραλογισμός είναι προφανής: η Ιταλία είναι χώρα που εμφανίζει προ πολλού πρωτογενές πλεόνασμα, ωστόσο η διαρκής συρρίκνωση που υφίσταται ακριβώς λόγω των επιβαλλόμενων από την Ε.Ε. μέτρων λιτότητας εκτινάσσει την αναλογία του συσσωρευμένου από το παρελθόν δημόσιου χρέους της προς το ΑΕΠ στο 135% - πολύ πέρα από το συμβατικό “όριο βιωσιμότητας” του 120% που τέθηκε για την ελληνική περίπτωση (με το νού όμως στραμμένο στην Ιταλία).

Την ώρα που η S&P προχωρά σε υποβάθμιση του αξιόχρεου της Ιταλίας, το μόνο πράγμα που εξακολουθεί να στέκει εμπόδιο σε μια επίθεση των αγορών είναι η διαβεβαίωση του Mario Draghi to 20120 ότι θα κάνει “οτιδήποτε χρειαστεί” και η αναμενόμενη (εν μέσω πολλών προσκομμάτων από τη Γερμανία) ποσοστική διευκόλυνση της ΕΚΤ.

Ο Mario Draghi, τον οποίο οι καλοθελητές βλέπουν να εγκαταλείπει μιαν ώρα νωρίτερα τη Φραγκφούρτη για να διαδεχθεί τον Napolitano, είναι βεβαίως το ίδιο πρόσωπο που προειδοποίησε ότι μια νομισματική ένωση δεν μπορεί να σταθεί εάν όλα τα μέλη της δεν είναι πεπεισμένα ότι η θέση τους “εντός” προσφέρει περισσότερα πλεονεκτήματα απ΄ ό,τι “εκτός”.

Όμως στην Ιταλία, που διατηρεί ισχυρή παραγωγική βάση και χάνει επί μία δεκαετία σε ανταγωνιστικότητα, όντας “κλειδωμένη” σε νομισματική ένωση με τους Γερμανούς ανταγωνιστές της, η προοπτική του “εκτός” δελεάζει όχι απλώς λαϊκιστικά κινήματα αλλά μέρος της ίδιας της ελίτ. Καθώς μάλιστα τα πλεονεκτήματα της φτηνής εργασίας (με υπεργολάβο τη Μαφία) χάνονται μπροστά στον ανταγωνισμό με την Κίνα, η επιμονή σε μία πολιτική αποκλειστικά περισταλτική χωρίς αντισταθμίσματα, χάνει την όποια χρησιμότητά της. Και πάντως είναι πολιτικά αποσταθεροποιητική.

Είναι αυτό το γεγονός που αναδεικνύει την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης σε διαρκές “πολιτικό ατύχημα εν αναμονή”, την ώρα που τα βλέμματα όλα είναι στραμμένα στο “θρίλερ” της μικρής Ελλάδας.

To Δημοκρατικό Κόμμα αποτελεί τη μοναδική εναπομείνασα φιλοευρωπαϊκή δύναμη στο ιταλικό πολιτικό σκηνικό, καθώς ο Silvio Berlusconi φλέρταρε με σενάρια εξόδου ήδη από το Νοέμβριο του 2011 (οπότε και ανετράπη για αυτό τον λόγο), το Κίνημα Πέντε Αστέρων του Beppe Grillo ξεκινά το Σάββατο συλλογή υπογραφών για τη διεξαγωγή (μη δεσμευτικού) δημοψηφίσματος με το ερώτημα της επιστροφής στη λιρέτα, ενώ πλειοδοτώντας ο νέος ηγέτης της Λέγκας του Βορρά Matteo Salvinio ζητά αναθεώρηση όλων των ευρωπαϊκών συνθηκών. Φίλος της Marine Le Pen και θαυμαστής του Putin ο Salvinio έφερε τη Λέγκα στο δημοσκοπικό 10%, υιοθετώντας μια πολιτική διείσδυσης στον Νότο με νέα, πρωτίστως αντιευρωπαϊκή προοπτική.

Είναι σε αυτό το τοπίο που ο Renzi προειδοποιεί, σύμφωνα με δημοσιογραφικές αποκαλύψεις, τους ατίθασους βουλευτές του ότι “αν αποτύχουμε εμείς, θα έρθει η τρόικα”. Όμως τρόικα για τα μεγέθη της Ιταλίας δεν βρίσκεται.

Αντιθέτως είναι πολύ πιο πιθανή η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών την άνοιξη. Άλλωστε οι προειδοποιήσεις του Renzi ήρθαν μετά την σύμπλευση ορισμένων “ανταρτών” του κόμματός του με την αντιπολίτευση σε ψηφοφορία σχετικά με την αναθεώρηση των εξουσιών της Γερουσίας.

Το κυβερνητικό σχέδιο για αναθεώρηση της θεσμικής αρχιτεκτονικής, αλλά και του εκλογικού νόμου, στηρίζεται στη συνεργασία του Berlusconi – όμως οι πρόωρες εκλογές μπορούν να το αναιρέσουν.

Με άλλα λόγια, ενώ όλοι διυλίζουν τον “ελληνικό κώνωπα” προτιμούν να μη σκέφτονται για τί είναι ικανή η πάντοτε απρόβλεπτη “ιταλική κάμηλος”...
Capital

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου