Πέμπτη 17 Ιουλίου 2014

Από αρχιτεκτονική κληρονομιά … ιδιωτικό Boutique Hotel

Ξενία Πλαταμώνα

Το ΤΑΙΠΕΔ το παραχωρεί σε ιδιώτες για 99 χρόνια, με προοπτική (;) τη μεταβίβαση πλήρους κυριότητας επί τμήματος του ακινήτου.

Σε ιδιωτικό Boutique Hotel φιλοδοξεί να μετατρέψει...
η κυβέρνηση το Ξενία Πλαταμώνα.

Το ΤΑΙΠΕΔ, στο οποίο πέρασε το Ξενία πριν από μερικούς μήνες (τον Μάρτη του 2014) ανακοίνωσε την περασμένη Τρίτη την έναρξη διεθνούς διαγωνισμού για την αξιοποίηση 14 ακινήτων σε όλη την Ελλάδα, μεταξύ αυτών και του Ξενία Πλαταμώνα, με σκοπό την ανάπτυξή τους ως ξενοδοχειακές μονάδες τύπου Boutique Hotel.

Από τα 14 ακίνητα, τα τρία «Αρχοντικά» (παραδοσιακοί ξενώνες στο Πήλιο) πωλούνται απευθείας.

Τα πέντε Ξενία (Πλαταμώνα, Κομοτηνής», Άνδρου, Βυτίνας και Τσαγκαράδας) μεταβιβάζονται σε ιδιώτες για 99 χρόνια, με προοπτική, «σε μεταγενέστερο χρόνο», λέει το ΤΑΙΠΕΔ, μάλλον για να προλάβει τον αποχαρακτηρισμό των Ξενία ως μνημεία αρχιτεκτονικής κληρονομιάς) τη μεταβίβαση πλήρους κυριότητας επί τμημάτων των ακινήτων.

Άλλα τρία Ξενία (Έδεσσας, Θάσου και Κοζάνης), δύο Σανατόρια (της Αγίας Ελεούσας στη ρόδο και το «Σανατόριο Μάνα» στη Γορτυνία), καθώς και η Villa de Vecchi» στη Ρόδο (κάποτε πρώην κατοικία του Ιταλού διοικητή των Δωδεκανήσων επί Μουσολίνι Τσέζαρε Μάριο Ντε Βέκι), μισθώνονται σε ιδιώτες για 50 χρόνια.

Καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών έχει οριστεί η 30η Σεπτεμβρίου, καθώς το ΤΑΙΠΕΔ φιλοδοξεί να ολοκληρώσει το διαγωνισμό ξεπουλήματος μέσα στο 2014.

Μνημείο - αντιπροσωπευτικό δείγμα αρχιτεκτονικής του ελληνικού μοντερνισμού

 

Σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Φίλιππο Βώκο (1962) και χτισμένο σε μια έκταση 7.043 τ.μ το «Ξενία» Πλαταμώνα που βγάζει «στο σφυρί» το ΤΑΙΠΕΔ, είναι μέρος του δικτύου των 45 ξενοδοχείων «Ξενία» που άρχισαν να χτίζονται από το ελληνικό κράτος στα μέσα της δεκαετίας του 1950, όταν ξεκίνησαν τα πρώτα σχέδια τουριστικής ανάπτυξης της χώρας που μόλις είχε βγει από μια κατοχή κι έναν εμφύλιο.

Τη σφραγίδα σε αυτό το μεγαλόπνοο τότε πρόγραμμα του ΕΟΤ για δημιουργία τουριστικής υποδομής (που συγκέντρωσε την αφρόκρεμα της αρχιτεκτονικής δημιουργίας της εποχής-μέχρι και ο Δημήτρης Πικιώνης είχε προσκληθεί ειδικά για το Ξενία των Δελφών), έβαλε ο αρχιτέκτονας Άρης Κωνσταντινίδης, που είχε την ευθύνη για το τμήμα μελετών και καθόρισε τη φιλοσοφία των πρωτοποριακών, ακόμη και στις ημέρες μας, εγκαταστάσεων.

Μονώροφα, με δύο ή το πολύ τρεις ορόφους, τα Ξενία χτίστηκαν σε αρμονία με το τοπίο και τις κλιματικές συνθήκες κάθε περιοχής, με υλικά της περιοχής και σε τοποθεσίες ειδικά επιλεγμένες για το κάλλος τους και τη θέα τους - το Ξενία Πλαταμώνα «δεσπόζει» ανάμεσα στον Όλυμπο και τη θάλασσα του Θερμαϊκού - αλλά και την αναμενόμενη τουριστική κίνηση της κάθε περιοχής και την εξυπηρέτηση των αναγκών της τοπικής κοινωνίας.

Έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του τουρισμού (και κατ’ επέκταση στην ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας) και άρχισαν να παρακμάζουν την περίοδο της χούντας, με την εμφάνιση της εργολαβικής «αρχιτεκτονικής», των ακαλαίσθητων ξενοδοχειακών μονάδων που φύτρωναν δίπλα στο κύμα. Η νέα φιλοσοφία της «αρπαχτής» (κράτους και ιδιωτών) τα απαξίωσε, εγκαταλείφτηκαν στη φθορά του χρόνου και ρήμαξαν, για να, μερικά από αυτά, κατεδαφιστούν.

Το Ξενία Πλαταμώνα, έρημο εδώ και δεκαετίες, λεηλατημένο, με σπασμένα τζάμια, πόρτες και παράθυρα, κακοποιημένο από λογής-λογής «επιδρομείς», χαρακτηρίστηκε, το καλοκαίρι του 2008, μετά από ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, ως μνημείο, αντιπροσωπευτικό δείγμα αρχιτεκτονικής του ελληνικού μοντερνισμού. Είχαν προηγηθεί πιέσεις χρόνων από τον επιστημονικό κόσμο, εντός και εκτός Ελλάδας, για τη συντήρηση, ανάδειξη και προστασία της αρχιτεκτονικής, πολιτισμικής και ιστορικής σημασίας των ξενοδοχειακών αυτών μονάδων.

«Έχουμε χρέος να προστατεύουμε την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά και να την παραδίδουμε ακέραιη στις επόμενες γενιές», έλεγε ο ΣΑΔΑΣ, ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών.

Αλλά, τα Ξενία είχαν ήδη περάσει στη διαχείριση της Εταιρείας Τουριστικών Ακινήτων του υπουργείου Τουρισμού, η οποία προωθούσε την εκποίησή τους.

Η ΕΤΑ δεν κατάφερε τελικά να πουλήσει το Ξενία Πλαταμώνα («δυστυχώς δεν είναι στα προς αξιοποίηση που μπορούν να αποφέρουν τεράστια οικονομικά οφέλη», έλεγε στη Βουλή, στον Οκτώβρη του 2010 ο υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Γ. Νικητιάδης, απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή τότε Πιερίας του ΠΑΣΟΚ Θ. Παπαγεωργίου) αλλά, ήρθαν τα μνημόνια, πέρασε στα χαρτοφυλάκια του ΤΑΙΠΕΔ (μαζί με άλλα, πολλά, δημόσια ακίνητα της Πιερίας) και ήρθε τώρα η σειρά του να εκποιηθεί.

Άγνωστο τι οφέλη θα φέρει στο Ταμείο εξυπηρέτησης των δανειστών (ή στην τοπική ανάπτυξη, όπως ορισμένοι προσδοκούν), βέβαιο είναι ότι οι ιδιώτες λιγότερο θα νοιαστούν για την πολιτιστική κληρονομιά και την ιστορία του τόπου και περισσότερο για τα κέρδη τους. Η φροντίδα για το πρώτο είναι δουλειά των κυβερνήσεων. Και μέχρι σήμερα καμία από δαύτες, εδώ δε νοιάστηκε γι’ αυτά.

«Τα "Ξενία" που έχω χτίσει αγνώριστα», έλεγε ο αρχιτέκτονας Άρης Κωνσταντινίδης(«Ο Λόγος του Αρχιμάστορα», Κωνσταντίνος Αν. Θέμελης, «ΙΝΔΙΚΤΟΣ, Αθήνα 2000»)πριν από δεκαετίες (πέθανε το 1993) «τα 'χουν αλλάξει (…) Αξίζει να σκοτώνεσαι για κάτι που μόλις σηκωθείς και φύγεις οι άλλοι θα σου το αλλάξουν με το πρόσχημα "δικό μου είναι, το κάνω ό,τι θέλω"; Βέβαια είναι δικό σου, δε λέω, αλλά δεν μπορείς να το κάνεις ό,τι θέλεις»…


Β.Χ

Δημοσιεύτηκε στον ΑντίΛογο Πιερίας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου